Strategia dla branży cementowej
Zrealizowane przez Centrum Energetyki AGH w Krakowie studium wykonalności zintegrowanego układu CCS dla przemysłu cementowego w Polsce objęło:
- opracowanie założeń dla referencyjnych układów wychwytu CO2 realizowanymi już na świecie metodami: aminową (MEA) i chemicznej pętli wapniowej (CaL),
- wskaźnikową analizę procesową cementowni referencyjnej z układem wychwytu dla obu technologii,
- analizę kosztów inwestycyjnych (CAPEX) i operacyjnych (OPEX) dla układu referencyjnego w dwóch wariantach technologii wychwytu CO2 (aminowa i pętla wapniowa) oraz przeskalowanie dla cementowni krajowych objętych strategią.
Jak podkreślają autorzy, technologie wychwytu CO2 w przemyśle cementowym są dostępne i zastosowane mogą być efektywne ekonomicznie. Analiza dla przemysłu cementowego wskazuje na możliwość wychwytu metodami MEA lub CaL do 85% emisji CO2 rocznie.
CCS/U kluczowe dla konkurencyjności
Przed wdrożeniem technologii zagospodarowania, przesyłania i magazynowania dwutlenku węgla stoi jednak szereg wyzwań. Same instalacje generują znaczny wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną. Konieczne jest dokończenie działań w obszarze regulacji prawnych transportu i magazynowania. Istnieje także potrzeba opracowania Krajowej Strategii CCS, która powinna obejmować energetykę i branże przemysłowe emitujące CO2, w tym przemysł cementowy.
Niezbędne jest stworzenie możliwości dofinansowania inwestycji w obszarze wychwytu (inwestor przemysłowy) oraz obszaru transportu i magazynowania. Ten ostatni wymaga ustanowienia operatora/-ów systemu magazynów. Konieczne jest również podjęcie dialogu międzysektorowego w celu oceny możliwości powstania hubów dla transportu i magazynowania CO2 dla różnych sektorów, w których implementacja technologii CCS jest uzasadniona technicznie i ekonomicznie (np. energetyka, przemysł cementowy, stalowy czy chemiczny).
Wdrożenie technologii CCS/U jest kluczowe dla przemysłu cementowego w Polsce, ponieważ stanowi o jego konkurencyjności w Unii Europejskiej. Ram prawnych dla przesyłania i magazynowania CO2 wymagają inwestycje, realizowane przez Lafarge Polska i Górażdże Cement. Innowacyjny projekt Go4ECOPlanet w Cementowni Kujawy pozwoli wychwycić 100% emisji CO2. Zakład stanie się tym samym jedną z pierwszych na świecie oraz pierwszą w Polsce zeroemisyjną cementownią.
W Cementowni Górażdże prowadzony jest pilotażowy projekt CCS/U w ramach międzynarodowej inicjatywy ACCESS. W inicjatywę, koordynowaną przez firmę Sintef Energi AS z Norwegii, zaangażowanych jest aż 18 partnerów przemysłowych i organizacji badawczych. Po uruchomieniu instalacji, koncern HeidelbergCement przeprowadzi szczegółowe studium w celu zbadania optymalnej integracji działającej już jednostki wychwytywania CO2 w zakładzie w Hanowerze. Trzeci etap projektu stanowić będzie praca nad stworzeniem ram prawnych i organizacyjnych dla efektywnego systemu transportu CO2 z Europy kontynentalnej do miejsc magazynowania znajdujących się na Morzu Północnym - wspólnego projektu firm naftowych i gazowych Equinor, Shell i TotalEnergies.